Toch denken paren die binnenkort zwanger willen worden er vaak niet aan. Ze zijn zich onvoldoende bewust van het belang van preventie. Een door ZonMw gefinancieerd pilotproject in Zeist wist hen geïnteresseerd te krijgen.
Gezondheidsrisico’s onbekend
Preconceptiezorg richt zich op aanstaande ouders en wat zij zelf kunnen doen om een gezonde zwangerschap te stimuleren. Daarbij hoort ook het kennen van risicofactoren.
Onderzoeker Marjolein Poels deed haar promotieonderzoek in Zeist. Ook een ongezonde leefstijl vóór de zwangerschap beïnvloedt de ontwikkeling van het kind, vertelt Poels. Gezonde gewoonten kunnen zwangerschapscomplicaties voorkomen. De cijfers: de kans op zwangerschapsdiabetes is bij overgewicht meer dan zes keer zo hoog, roken voor de zwangerschap maakt een spontane vroeggeboorte bijna twee keer zo waarschijnlijk. ‘Van dit soort risico’s zijn mensen zich amper bewust’, zegt ook Poels. ‘Goede voorlichting vooraf kan vrouwen over de streep trekken om hun leefstijl te verbeteren. Dat is bijvoorbeeld aangetoond voor stoppen met alcohol, gezonder eten en het gebruik van foliumzuur.’
Vragen naar kinderwens
Hoe vergroot je de bewustwording van het belang van preventie? In het project in Zeist had de eerste lijn een sleutelrol, en volgens Poels past dat ook het beste in Nederland. Volgens Poels is lokaal maatwerk de beste weg, zoals ook een van de aanbevelingen in haar proefschrift luidt. In Zeist is bewust gekozen voor de verloskundige praktijk als locatie. Daar was de toewijding het grootst. Om mensen met een kinderwens over de drempel te krijgen, werden andere zorgverleners betrokken. Zo was er een ‘routekaart’ met vier eenvoudige stappen voor bijvoorbeeld huisartsen om aanstaande ouders te motiveren en hen gericht naar de verloskundige te verwijzen.
Goede Tijden, Slechte Tijden
Blijven voorlichten en motiveren is dus het devies, zegt Poels. En vooral ook zorgen dat er goede online informatie is voor aanstaande ouders die het liever zelf uitzoeken. Niet iedereen heeft behoefte aan een persoonlijk preconceptieconsult, benadrukt ze. Ook heeft de onderzoeker een suggestie voor het College Perinatale Zorg, dat samen met ZonMw en partijen in het veld werkt aan het Actieplan preconceptiezorg. ‘Billboards, posters en stickers werken goed. Dat hebben we in Zeist wel geleerd. Maar stel dat we preconceptiezorg in het script van Goede Tijden, Slechte Tijden kunnen krijgen, reken maar dat aanstaande ouders de weg naar preventie dan weten te vinden.’
Bron: ZonMw
