Nederlandse kinderen eten doorgaans geen groente bij ontbijt of lunch.
Geen groente bij ontbijt of lunch
Uit RIVM-onderzoek blijkt dat Nederlandse kinderen de afgelopen vijf jaar weliswaar 20 procent meer fruit eten, maar niet meer groenten. Al in de vorige peiling bleek dat slechts 1 procent van de kinderen voldeed aan de WHO-groentenorm van 150 gram per dag, dat percentage is nu nog lager.
Nederlandse kinderen eten doorgaans geen groente bij ontbijt of lunch. En hun pauzehap of traktatie is veelal ongezond. Landelijk boeken we maar weinig winst bij bestrijding van overgewicht en obesitas bij kinderen. Er zijn grote, vooral sociaal-economisch gedreven verschillen in de gezondheid, reeds waarneembaar op jonge leeftijd.
Gezond-eten-beleid
Gelukkig voeren steeds meer scholen een gezond-eten-beleid. Naast regels, worden er voedsellessen gegeven. Erkenning volgt in de vorm van een RIVM- certificaat en een Vignet Gezonde School. Maar of kinderen echt gezonder gaan eten hangt toch grotendeels af van de kennis, vaardigheden en achtergronden van hun ouders op dat gebied.
Sommige steden doen ook mee. Zie Amsterdam (Jump-In scholen) en Rotterdam (Lekker Fit!). In participerende scholen drinken kinderen in de pauze en bij de lunch alleen water en eten ze groente, fruit of een volkoren boterham, of couscous, pasta, rijst of bonen.
Organiseer die trendbreuk
Een succes is De Gezonde Basisschool van de Toekomst in de Oostelijke Mijnstreek, waar de GGD alarmerende cijfers liet zien over obesitas en diabetes. Dat was de start van een samenwerking met de Universiteit Maastricht: vier jaar monitoring van leefstijl, eetgewoontes en leerprestaties op acht basisscholen. Ondersteund door de Provincie Limburg krijgen ruim 1.200 leerlingen op vier scholen nu extra tijd voor bewegen en gezonde voeding. Zo krijgen ze iedere dag een gezonde lunch. Dat ging niet vanzelf, want het kost moeite om witbrood te vervangen en niet iedereen vindt een avocado direct lekker. Ook ouders hebben overtuigingen over wat hun kind wel of niet mag eten.
Na een jaar werd het programma door ouders, leerkrachten en leerlingen omarmd. De kinderen ervaren nieuwe smaken en docenten merken dat ze een essentiële taak hebben in deze ontwikkeling. Het aantal inschrijvingen op deze scholen nam sterk toe, de uitval van leerlingen nam af. Langzaamaan werd het afgedwongen, gezonde schoolklimaat een vanzelfsprekende norm. Als alle kinderen van 0 tot 18 jaar zo kunnen opgroeien, dan levert dat een enorme gezondheidswinst op. Tevens verkleint een dergelijke aanpak sociaal-economische gezondheidsverschillen. Dit alles bespaart veel zorgkosten, die tot nu toe alleen maar stijgen.
Een trendbreuk blijkt dus heel goed te organiseren. De stap moet gezet worden van een aantal geïsoleerde successen naar een beleid waar alle Nederlandse kinderen van profiteren. Natuurlijk moet dat in samenspraak met de ouders. En natuurlijk moet je scholen alle ruimte geven om aan te sluiten op lokale omstandigheden.
Regeerakkoord
Wij vestigen de hoop op een nieuw regeerakkoord, dat werk maakt van een gezonde schoollunch voor alle basisschoolleerlingen. In veel landen om ons heen is dat al tientallen jaren de praktijk – waar wachten we op?
Bron: NRC
