Dat blijkt uit onderzoek van de UHasselt en Ziekenhuis Oost-Limburg bij meer dan 700 moeders en hun pasgeboren kinderen. De studie werd onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift ‘BMC Medicine’.
Telomeerlengte
Aan het uiteinde van de chromosomen bevinden zich telomeren die het genetisch materiaal beschermen. De telomeerlengte – uitgedrukt in basenparen – is een biologische klok voor veroudering: naarmate de leeftijd vordert, wordt de lengte van de telomeren korter.
“Langere telomeren laten toe dat cellen meer delingen kunnen ondergaan – waardoor ze een langere levensduur hebben. Een korte telomeerlengte wordt dan weer geassocieerd met ouderdom gerelateerde ziektes zoals cardiovasculaire ziektes, type 2 diabetes en met sterfte”, zegt prof. dr. Tim Nawrot (UHasselt).
Biologische leeftijd
“Hoewel alle pasgeborenen chronologisch gezien even oud zijn, hebben ze op moleculair niveau een andere biologische leeftijd. Als we baby’s van moeders met obesitas en overgewicht vergelijken met baby’s van moeders met een normaal gewicht, dan zie je dat deze eerste groep baby’s op moleculair niveau ouder is: de baby’s hebben kortere telomeren, waardoor hun cellen een kortere levensverwachting hebben.”
Al vanaf de geboorte
Prof. dr. Tim Nawrot en doctoraatsstudent Dries Martens onderzochten 743 moeders tussen 17 en 44 jaar en hun pasgeborenen. Via vragenlijsten werd de nodige informatie verzameld over de leeftijd van de ouders, hun sociaaleconomische status, rookstatus, etniciteit en eventuele zwangerschapscomplicaties. De telomeerlengte werd gemeten in het navelstrengbloed en placentaweefsel die meteen na de geboorte werden verzameld.
Eerdere studies hebben uitgewezen dat een volwassene elk jaar 32.2 tot 45.5 basenparen aan telomeerlengte verliest. Het UHasselt-onderzoeksteam ontdekte nu dat de telomeren bij de baby’s van obese moeders – al van bij de geboorte – beduidend (5,5%) korter waren dan die bij de baby’s van moeders met een normaal gewicht. Die kortere telomeren kunnen volgens de onderzoekers bijdragen tot een snellere veroudering later in het leven.
Ziekten
Vóór dit onderzoek was er geen bewijs voor het verband tussen het BMI van de moeder en de telomeerlengte van de pasgeborene. “Maar die kortere telomeren bij de geboorte staan los van factoren zoals de leeftijd van de ouders bij de geboorte, het rookgedrag van de moeder, het geslacht van de pasgeborene en het geboortegewicht”, aldus Dries Martens.
Prof. dr. Tim Nawrot: “Onze resultaten ondersteunen de hypothese dat het maternale gewicht wel degelijk impact heeft op de ‘foetale programmering’, wat kan leiden tot de ontwikkeling van ziekten in een later stadium van het leven.” De studie is zeer relevant als je weet dat 30% van de reproductieve vrouwen in het Westen met overgewicht kampt, aldus de onderzoekers. “De preventie van ziekten begint dus eigenlijk al vóór de conceptie.”
Bron: UHasselt
