Advies: geen voorverpakte gerookte vis tijdens zwangerschap
Bij voorverpakte gerookte vis gaat het bijvoorbeeld om vacuümverpakte gerookte makreel-, zalm-, paling- of forelfilet uit de koeling. De VWA vond in ruim 3% van de voorverpakte gerookte vis meer listeria-bacteriën dan is toegestaan. Besmetting met listeria kan zich voordoen als de vis zo wordt gegeten, bijvoorbeeld in een salade of op toastjes. Er is geen gevaar als de vis eerst wordt gegaard, zoals in een ovengerecht of een saus. Bij temperaturen tussen de 60 en 85 graden Celsius sterft listeria. Ook ingevroren gerookte vis is veilig: bij temperaturen onder het vriespunt kan de bacterie niet verder groeien.
Bijzonder aan de bacterie is dat hij ook in de koeling nog blijft groeien, zij het in een trager tempo. Bij voorverpakte gerookte vis geeft dat een risico. Deze vis heeft namelijk een lange houdbaarheidsdatum: in de koeling van een aantal weken tot zelfs maanden. Hoe dichter bij de houdbaarheidsdatum, hoe meer listeriabacteriën het product kan bevatten. De kans op ziek worden neemt dan toe. Een infectie met listeria komt overigens niet heel vaak voor: jaarlijks gebeurt dat ongeveer tachtig keer. Wel is er een stijgende trend, met name onder ouderen.
Met het oog op de gezondheid adviseert het Voedingscentrum twee keer per week vis te eten, waarvan één keer vette vis. Vis bevat namelijk zogenoemde omega 3 langeketenvetzuren (EPA en DHA), die nodig zijn voor de ontwikkeling van het ongeboren kind. Met het oog op listeria kunnen zwangere vrouwen daarbij beter kiezen voor verse vis of vis uit de diepvries. Ook zoute of zure haring zijn veilig.
Behalve voorverpakte gerookte vis kunnen ook andere producten besmet zijn met listeria. Een bekend risicoproduct is rauwmelkse zachte kaas, zoals rauwmelkse varianten van camembert en brie. Ook kant-en-klaarmaaltijden en salades kunnen zijn besmet. Daarom adviseert het Voedingscentrum hygiënisch om te gaan met rauwe producten en ze zo koud mogelijk te bewaren (maximaal 7 graden Celsius) en niet te lang. Aan een product zelf is niet te zien, te ruiken of te proeven of het is besmet met listeria.
